Niepotwierdzona, wątpliwa (w Panteonie Długosza)
Panteon Długosza i innych bóstw niepewnej autentyczności
Pierwsza relacja bóstw słowiańskich, która jest trudna do weryfikacji, jest pochodzący z drugiej połowy XIII wieku Knýtlinga sadze, aby uzupełnić Gesta Danorum Saks gramatyka. Oprócz bóstw wymienionych przez Saks istnieją dwa nowe imiona bóstw czczonych na wyspie Rugii, interpretacja i niezawodność jest trudne. Imię pierwsze bóstwa, Tjarnaglofi zaproponował zwykle odczytywane jako black-tie, a następnie, że Helmold Czarnobogiem. Jest to o wiele trudniejsze dla Pizamar.
Najlepszym źródłem zawierających trudne do zweryfikowania nazw bóstw panteonu słowiańskiego jest wliczone w kronice Jana Długosza. Długosz wspomina kilka bóstw, które nie pojawiają się we wcześniejszych źródeł, niektóre z nich prezentuje jako analogie do greckich bogów.
Obecnie przeważa pogląd, że nazwa została zaczerpnięta z Jesza płacze ludowej, w dzisiejszych czasach autor ma już nieczytelne. Nie jest jasne, jak Długosz zwrócił nazwy dzidzileyla. W przypadku bóstw żywienia i pogoda zwrócił uwagę na podobieństwo do Elbe Sandstone Gray i Podągi). Przeważnie nieautentyczne jest uważany dziewanny.
Najwięcej rozbieżności występują podczas sprawdzania Lada i Nyi. Dziś wiele z tych naukowców zakładają te dwa bóstwa jako autentyczne - http://slowianskibestiariusz.pl/. W 1492 Saxon Chronicle Konrad Bothego wspomniane dwa imiona bóstw, które miały być czczony we wczesnym średniowieczu Połabiu: Flins i krodo.
Jest to najnowszy chronologicznie wspomina Maciej Miechowity z 1519 na Lelu i Polelu i Pogwizdzie. Autentyczność przypadku i Lela Polela jest przedmiotem licznych sporów, ponieważ wiąże się z problemem indo-europejskiego modelu bliźniaczych bóstw.
Helmold zapisał w swojej kronice iż według Słowian "losem pomyślnym kieruje dobry Bóg, wrogim zaś bóg zły", nazywając go potem Diabłem lub Czarnobogiem (Diabol sive Zcerneboch, id est nigrum deum). Był to prawdopodobnie błąd kronikarza, który usłyszawszy o słowiańskiej wierze w personifikowaną ludzką Dolę oraz w biesy i czarty, połączył to z wyobrażeniami chrześcijańskimi.
Późniejsza literatura w nawiązaniu do relacji Helmolda stworzyła postać przeciwstawnego wobec Czarnoboga Białoboga, w źródłach brak jednak informacji potwierdzających istnienie takiego bóstwa.
Być może wspomniany w Knýtlinga-sadze Czarnogłów był przekształceniem imienia Czarnoboga.
Jarowit – zachodniosłowiański bóg wojny, czczony w Wołogoszczy i Hobolinie. Źródłosłów jego imienia to jaru, czyli "silny, mocny, szybki" albo "wiosna, młodość" oraz wit – "pan". Przez historyka Herborda zrównany z Marsem. Zbieżność w znaczeniu imion, jak też wojenna funkcja obu bóstw skłania niektórych historyków do stawiania hipotezy iż Jarowit i Świętowit to jedno i to samo bóstwo.
Jego świątynia w Wołogoszczy została zniszczona w roku 1128 przez biskupa Ottona. W świątyni znajdowała się, będąca atrybutem boga, wielkich rozmiarów tarcza obita złotymi blachami, którą wynoszono jedynie na czas wojny aby zapewniała zwycięstwo. Ludzie biskupa obawiali się tłumu, który zebrał się na zewnątrz i wynosząc tarczę ze świątyni, starali się za nią schować. Kiedy ludzie zobaczyli poruszająca się tarczę, padli przed nią na twarz według kronikarza sądząc, że to sam Jarowit ją uniósł (w rzeczywistości natomiast prawdopodobnie z powodu popełnionego świętokradztwa), tym samym umożliwiając ucieczkę ludziom biskupa. Wcześniej, w Hobolinie, Otton natrafił na tłumnie obchodzone wiosenne święto ku czci Jarowita.
Imię bóstwa sugeruje możliwy związek ze wschodniosłowiańskim Jaryłą.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz